Hạ viện Mỹ thông qua dự luật ngăn chính phủ đóng cửa

Hạ viện Mỹ vừa thông qua một dự luật ngân sách mới nhằm tránh tình trạng chính phủ bị đình trệ, chỉ vài giờ trước khi chạm tới thời hạn cuối. Tuy nhiên, văn kiện này vẫn cần được Thượng viện phê chuẩn.

Dự luật, do đảng Cộng hòa khởi xướng, đã được Hạ viện Mỹ thông qua vào ngày 20/12 với kết quả áp đảo: 366 phiếu thuận và 34 phiếu chống. Đa số thành viên đảng Dân chủ bày tỏ sự ủng hộ, trong khi toàn bộ phiếu chống đến từ đảng Cộng hòa.

Hạ nghị sĩ Bennie Thompson từ đảng Dân chủ cho rằng, các thành viên Dân chủ đã kiên định với cam kết xây dựng sự hợp tác thay vì gây chia rẽ. Trên mạng xã hội, ông viết rằng người dân Mỹ xứng đáng có một chính phủ làm việc hiệu quả vì họ.

Hiện dự luật đã được chuyển tới Thượng viện để xem xét. Các thượng nghị sĩ phải đưa ra quyết định trước hạn chót lúc 0h ngày hôm nay (theo giờ địa phương, tương ứng 12h trưa tại Hà Nội). Nếu không được phê duyệt kịp thời, các hoạt động không thiết yếu của chính phủ sẽ bị đình chỉ, ảnh hưởng trực tiếp đến khoảng 875.000 công chức phải tạm nghỉ làm và hơn 1,4 triệu nhân viên phải làm việc không lương.

Thượng viện Hoa Kỳ, nơi hiện do đảng Dân chủ kiểm soát, được kỳ vọng sẽ thông qua dự luật này. Tuy nhiên, câu hỏi đặt ra là liệu họ có thể hoàn thành việc đó trước thời hạn cuối hay không. Bởi quy trình phê duyệt thường kéo dài vài ngày, trừ khi các thượng nghị sĩ đồng ý rút ngắn thủ tục thông thường. Việc phê duyệt ngân sách luôn là một nhiệm vụ khó khăn ở Quốc hội Mỹ, nơi mà cả đảng Cộng hòa lẫn Dân chủ đều không nắm ưu thế hoàn toàn tại lưỡng viện. Tình hình trở nên phức tạp hơn khi Tổng thống đắc cử Donald Trump và tỷ phú Elon Musk gia tăng sức ép buộc đảng Cộng hòa rút lại thỏa thuận ngân sách mà họ đã đạt được với đảng Dân chủ. Hai nỗ lực hòa giải sau đó đều thất bại, khiến Chủ tịch Hạ viện Mike Johnson rơi vào tình thế ngặt nghèo. Văn kiện vừa được Hạ viện thông qua dự kiến cung cấp ngân sách cho chính phủ Mỹ hoạt động đến giữa tháng 3/2025. Trong đó có khoản 100 tỷ USD dành cho viện trợ thiên tai và 10 tỷ USD hỗ trợ tài chính cho nông dân.

So với dự luật bị bác trước đó vào ngày 19/12, điểm khác duy nhất nằm ở việc loại bỏ điều khoản đình chỉ trần nợ công trong hai năm do ông Trump đề xuất. Trước khi dự luật được đem ra biểu quyết tại Hạ viện, tỷ phú Musk dường như đã vận động những nghị sĩ có quan điểm bảo thủ nhằm cản trở dự luật được thông qua. Ông chia sẻ trên mạng xã hội một câu hỏi thách thức: “Đây là dự luật của đảng Cộng hòa hay của đảng Dân chủ?”. Tầm ảnh hưởng của Elon Musk đối với đảng Cộng hòa và Tổng thống đắc cử Trump đang trở thành đề tài tranh cãi gay gắt trong phe Dân chủ.

Nhiều người đặt nghi vấn về việc vì sao một cá nhân không giữ bất kỳ chức vụ công quyền nào lại có thể sở hữu quyền lực tác động lớn đến vậy. Ngay cả nội bộ đảng Cộng hòa cũng có những phản ứng chỉ trích sau khi Musk công khai phản đối dự luật ngân sách ban đầu thông qua các bài đăng trên mạng xã hội. Một nghị sĩ thuộc đảng Cộng hòa, Rich McCormick, cho rằng vai trò của Musk đang gây áp lực không cần thiết lên các nhà lập pháp. Ông nhấn mạnh rằng cá nhân mình chịu trách nhiệm trước hàng trăm nghìn cử tri đã bầu chọn với mong muốn ông làm điều tốt nhất cho họ, bất chấp mọi sức ép từ bên ngoài.